KOKUNUN KİMLİĞİ… Vücut Kokunuz Sağlığınız Hakkında Önemli Bilgiler Ortaya Çıkarıyor…
Kokunuz, genetiğiniz dahil birçok faktörden etkilenen karmaşık bir üründür. Araştırmacılar, temel doku uyumluluk kompleksi olan belirli bir gen grubunun koku üretiminde büyük rol oynadığına inanıyor. Bu genler vücudun bağışıklık tepkisinde rol oynuyor ve belirli proteinlerin ve kimyasalların üretimini kodlayarak vücut kokusunu etkilediklerine inanılıyor.
Ancak vücudunuz kokuyu ürettiğinde kokunuz sabitlenmez. Ter, yağlar ve diğer salgılar cildinizin yüzeyine çıktıkça mikroplar bu bileşikleri parçalayıp dönüştürür , kokunuzu oluşturan kokuları değiştirir ve bunlara katkıda bulunur. Bu koku karışımı vücudunuzdan yayılarak etrafınıza yerleşir. Belirli bir kişinin takibi, yerinin belirlenmesi veya tanımlanmasının yanı sıra sağlıklı ve sağlıksız insanlar arasında ayrım yapmak için de kullanılabilir.
Biz, uçucu organik bileşikler adı verilen gaz halindeki kimyasalların tespiti ve karakterizasyonu yoluyla insan kokusunun incelenmesi konusunda uzmanlaşmış araştırmacılarız . Bu gazlar hem adli tıp araştırmacıları hem de sağlık hizmeti sağlayıcıları için bol miktarda bilgi aktarabilir.
VÜCUT KOKUSU BİLİMİ
Başka bir kişinin yanında olduğunuzda, ona dokunmadan vücut ısısını hissedebilirsiniz. Hatta çok yaklaşmadan kokularını bile duyabilirsiniz. İnsan vücudunun doğal sıcaklığı, etrafındaki hava ile bir sıcaklık farkı yaratır. Size en yakın havayı ısıtırsınız, uzaktaki hava ise serin kalarak vücudunuzu çevreleyen sıcak hava akımları yaratır.
Araştırmacılar, bu hava bulutunun, bir gün boyunca döktüğünüz milyonlarca cilt hücresini vücudunuzdan çevreye iterek kokunuzun dağılmasına yardımcı olduğuna inanıyor.
Kokunuz cildinizden yayılan gazlarda bulunan uçucu organik bileşiklerden oluşur . Bu gazlar, cildinizdeki bezlerden sızan ter, yağlar ve eser elementlerin birleşimidir. Kokunuzun ana bileşenleri ırkınız, etnik kökeniniz, biyolojik cinsiyetiniz ve diğer özellikleriniz gibi iç faktörlere bağlıdır. İkincil bileşenler stres, diyet ve hastalık gibi faktörlere bağlı olarak dalgalanır. Parfüm ve sabun gibi dış kaynaklardan elde edilen üçüncül bileşenler, ayırt edilebilir koku profilinizin üzerine inşa edilir.
KOKUNUN KİMLİĞİ
Araştırmacılar otuz yılı aşkın süredir insan kokusunun ayırt edici potansiyelini araştırıyorlar. 1988’de yapılan bir deney, bir köpeğin ayrı yaşayan ve farklı çevre koşullarına maruz kalan tek yumurta ikizlerini yalnızca kokularıyla ayırt edebildiğini gösterdi . Tek yumurta ikizleri aynı genetik kodu paylaştığından bu, DNA kanıtları kullanılarak gerçekleştirilemeyecek bir başarıdır.
İnsan kokusu analizi alanı, insan kokusunun bileşimini ve bunun bir adli delil olarak nasıl kullanılabileceğini daha fazla incelemek için yıllar geçtikçe genişledi. Araştırmacılar insan koku bileşiminde cinsiyet, cinsiyet, ırk ve etnik kökene göre sınıflandırılabilecek farklılıklar gördüler. Araştırma ekibimizin 2017 yılında 105 katılımcıyla yaptığı araştırma, insanların ellerinden toplanan 15 uçucu organik bileşiğin spesifik kombinasyonlarının, beyazlar için yüzde 72, Doğu Asyalılar için yüzde 82 ve Hispanikler için yüzde 67 doğrulukla ırk ve etnik köken arasında ayrım yapabildiğini buldu . 13 bileşiğin kombinasyonuna dayanarak, katılımcılar genel olarak yüzde 80’lik bir doğrulukla erkek veya kadın olarak ayırt edilebildi.
Araştırmacılar aynı zamanda kokuya göre kişinin özelliklerini tahmin edebilecek modeller de üretiyorlar. Ekibimiz, 30 kadın ve 30 erkekten oluşan bir örnek havuzdan, kişinin biyolojik cinsiyetini el kokusuna dayalı olarak yüzde 96 doğrulukla tahmin edebilen bir makine öğrenimi modeli oluşturdu.
SAĞLIK KOKUSU
Koku araştırmaları hastalıklara dair içgörü sağlamaya devam ediyor. Tıbbi değerlendirmelerde koku kullanmanın iyi bilinen örnekleri arasında nöbet ve diyabet uyarısı yapan köpek dişleri yer alır . Bu köpekler, bakıcılarına yaklaşan bir nöbete hazırlanmaları için zaman tanıyabilir veya kan şekeri seviyelerini ayarlamaları gerektiğinde onları bilgilendirebilir.
Bu köpekler genellikle yakın takip gerektiren bir duruma sahip olduğu bilinen tek bir hastayla çalışırken, tıbbi tespit köpekleri aynı zamanda birinin hasta olup olmadığını da belirleyebilir. Örneğin araştırmacılar, köpeklerin insanlarda kanseri tespit etmek üzere eğitilebileceğini gösterdi . Köpekler ayrıca COVID-19 enfeksiyonlarını yüzde 90 doğruluk oranıyla tespit edecek şekilde eğitildi .
Benzer şekilde araştırma ekibimiz, el kokusu örneklerinin laboratuvar analizinin , COVID-19 pozitif veya negatif kişiler arasında yüzde 75 doğrulukla ayrım yapabileceğini buldu.
KOKU ADLİ TIP
İnsan kokusu, numune toplamak için invaziv olmayan bir yöntem sunar. Bir kapı tokmağına dokunmak veya bir kazak giymek gibi bir yüzeyle doğrudan temas, kokunuzun o yüzeye aktarılması için açık bir yol sağlarken, hareketsiz durmak da kokunuzu çevreye aktaracaktır.
İnsan kokusu, adli delillerin kritik bir formu olma potansiyeline sahip olmasına rağmen hala gelişmekte olan bir alandır. Bir kolluk kuvvetinin, bir şüpheliyle eşleşmesi umuduyla olay yerinden koku örneği topladığını hayal edin.
İnsan kokusu analizine yönelik daha fazla araştırma, insan kokusunun bireyselliği ve bu bilgilerin adli tıp ve biyomedikal laboratuvarlarda nasıl uygulanacağı konusundaki anlayışımızdaki boşlukları doldurmaya yardımcı olabilir.